Jerzy Nowosielski w tym roku obchodziłby swoje setne urodziny. Wybitny ikonopisarz został upamiętniony muralem, który powstał na jednym z krakowskich bloków. Mural Jerzego Nowosielskiego znajduje się w sąsiedztwie rodzinnego domu i pracowni artysty.
Mural powstał na bloku przy ul. Lotniczej 22 i przedstawia kopię obrazu “Sobotni wypoczynek” Jerzego Nowosielskiego. Dlaczego namalowano go właśnie w tym miejscu? Ponieważ budynek ten znajduje się tuż obok domu, gdzie Nowosielski mieszkał z żoną Zofią (przy ul. Narzymskiego 19). Gdyby nadal żyli, mogliby podziwiać malowidło ze swojego ogródka.
fot. Józef Michura
Jerzy Nowosielski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy XX wieku, spędził prawie całe swoje życie w Krakowie. To tutaj urodził się w 1923 r, tu dorastał i studiował, a później, po okresie przebywania wraz z żoną Zofią w Łodzi, w 1962 roku wrócił do Krakowa i zamieszkał na stałe w domu przy ul. Narzymskiego.
Z ogrodem domu państwa Nowosielskich sąsiaduje blok mieszkalny przy ul. Lotniczej 22, należący do Spółdzielni Mieszkaniowej „Centrum”, budowany w latach sześćdziesiątych na terenach ogrodów dawnego przedwojennego osiedla. Jedną z jego ścian oświetlają czasem promienie zachodzącego słońca, które mogłyby ożywiać nasycone, wibrujące barwy, dzięki którym malarstwa Jerzego Nowosielskiego nie da się pomylić z niczym innym…
Przed powstaniem muralu w okolicy domu Nowosielskich nie pojawiła się żadna tablica pamiątkowa czy inna forma upamiętnienia artysty. Postanowili to zmienić badacze z Ośrodka Badań nad Kulturami Pamięci przy Wydziale Polonistyki UJ kierowanego przez prof. Romę Sendykę. W 2022 r., dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Archipelagi Kultury, idea upamiętnienia twórczej pracy wielkiego malarza zaczęła się krystalizować. W związku z setną rocznicą urodzin artysty i uchwaleniem przez Sejm RP roku 2023 Rokiem Jerzego Nowosielskiego pomysł został dopracowany i zgłoszony Zarządowi Spółdzielni Mieszkaniowej Centrum oraz krakowskiemu Zespołowi ds. murali jako projekt nowego muralu.
Pozytywne, wręcz entuzjastyczne opinie Członków Zarządu Spółdzielni i Zespołu szły w parze z podobnym przyjęciem idei przez Andrzeja Starmacha, który jest opiekunem dorobku Jerzego Nowosielskiego. Przeprowadzono także z pomocą Spółdzielni Centrum konsultacje z mieszkańcami budynku przy Lotniczej 22 i sąsiednich bloków. Pomysł spotkał się z ich gorącą aprobatą. Gdy przygotowania matronatem objęła radna Małgorzata Jantos, projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Gminy Miejskiej Kraków, więc organizatorzy mogli zabrać się do dzieła.
Mural został zrealizowany w słoneczne dni początku września 2023. Na ciemnożółtą ścianę bloku przy ul. Lotniczej 22 artyści z zespołu 101 murali dla Krakowa przenieśli najdrobniejsze detale jednego z najbardziej złożonych obrazów pędzla Jerzego Nowosielskiego pt. “Sobotni Wypoczynek”. Małgorzata Kopecka, współorganizatorka ze Stowarzyszenia Archipelagi Kultury wyjaśnia, że obraz ten, na którym zobaczyć można kompozycję zagadkowych kadrów z pustego mieszkania, został wybrany, ponieważ doskonale wpisuje się w nastrój spokojnego osiedla, przywołuje pamięć o wnętrzach domu artysty, a jednocześnie mówi wiele o nieobecności jego mieszkańców. Data powstania obrazu upamiętnia ponadto pierwszy rok zamieszkiwania państwa Nowosielskich na ulicy Narzymskiego.
Oficjalna inauguracja muralu odbyła się 24 października o godzinie 18.00. Oprócz organizatorów, przedstawicieli Miasta Kraków i Spółdzielni Mieszkaniowej Centrum licznie przybyli mieszkańcy okolicznych bloków i domów. O godzinie 18.30 w Domu Kultury (Domu Harcerza) przy ul. Lotniczej 1 odbyło się spotkanie pt. “Pamięć po sąsiedzku”, na którym uczestnicy dzielili się wspomnieniami o wielkim malarzu i jego żonie.
Zredagował Józef Michura na podstawie materiałów organizatorów.
